Po udarze mózgu wielu pacjentów doświadcza znacznego pogorszenia jakości życia i często wymagają zastosowania specjalistycznych metod żywienia. Karmienie przez sondę staje się wtedy koniecznością, która pozwala utrzymać odpowiednie odżywienie pacjenta. W niniejszym artykule przyjrzymy się bliżej karmieniu za pomocą sondy z uwzględnieniem wszystkich informacji, które są ważne zarówno dla pacjentów jak i opiekunów osób po udarze mózgu.
Czym jest karmienie przez sondę i kiedy się je stosuje?
Karmienie przez sondę odbywa się z wykorzystaniem silikonowej rurki (sondy), którą umiejscawia się w układzie pokarmowym pacjenta. Istnieją różne typy sond, w tym sonda żołądkowa i PEG, każda służąca innym celom i mająca inne wskazania do użycia.
Sonda żołądkowa
Zgłębnik czyli sonda to silikonowa rurka, którą umiejscawia się w układzie pokarmowym pacjenta poprzez nos do żołądka lub jelita w celu dostarczenia mu pokarmu. Jest to tymczasowe rozwiązanie, stosowane do 4 tygodni w przypadkach nieprzytomności, zaburzeń połykania lub po zabiegach chirurgicznych. Ma za zadanie dostarczyć pacjentowi pokarm bezpośrednio do układu pokarmowego.
PEG (Percutaneous Endoscopic Gastrostomy)
W przypadkach, gdy pacjent nie będzie w stanie samodzielnie jeść przez co najmniej 4 tygodnie, stosuje się karmienie przez PEG, co polega na dostarczaniu pożywienia przez stomię utworzoną w powłokach brzusznych. Jest to metoda często stosowana w schorzeniach neurologicznych, takich jak udar mózgu czy choroba Alzheimera.
Jak przeprowadzić karmienie przez sondę?
Karmienie przez sondę wymaga odpowiedniego przygotowania i doboru sprzętu, obejmującego strzykawkę o pojemności 50-100ml, chusteczki, ochronne rękawiczki, gaziki, nerkę i plastikowy lub metalowy zacisk. Proces ten powinien być starannie wykonany, z uwzględnieniem higieny jamy ustnej pacjenta oraz właściwej temperatury pokarmu oraz jego półpłynnej postaci. Pokarm powinien być wcześniej odpowiednio przygotowany, a więc zblendowany do postaci płynnej lub półpłynnej. Nie może być zimny, ale i zbyt gorący. Optymalna temperatura pokarmu znajdującego się w strzykawce wynosi ok. 30 stopni C. Ważne jest także utrzymanie pacjenta w pozycji siedzącej przez ok. 30 minut po zakończeniu karmienia, aby uniknąć powikłań. Do żywienia za pomocą sondy często wykorzystuje się również pompy żywieniowe, które zapewniają stałe karmienie pacjenta praktycznie przez całą dobę.
Możliwe powikłania po karmieniu przez sondę
Mimo że proces jest bezpieczny, istnieje ryzyko powikłań takich jak zapalenia, pękanie śluzówki oraz zachłystowe zapalenie płuc, a także odleżyny i nadżerki. Ważne jest, aby stosować się do zaleceń medycznych i monitorować stan pacjenta, aby zminimalizować ryzyko powikłań.
Karmienie przez sondę jest niezbędnym elementem opieki nad pacjentami po udarze mózgu, którzy doświadczają trudności z samodzielnym odżywianiem. Zapewnia to dostarczenie odpowiednich substancji odżywczych i wspomaga proces rekonwalescencji. Zrozumienie tego procesu i umiejętność właściwego jego przeprowadzenia są kluczowe dla opiekunów pacjentów w stanie krytycznym.