Udar mózgu stanowi jedno z poważniejszych zagrożeń dla zdrowia i życia człowieka. Występuje najczęściej, gdy dopływ krwi do mózgu zostaje zakłócony z powodu zatoru. Jednym z najskuteczniejszych sposobów leczenia udaru jest tromboliza. Poniższy artykuł ma na celu wyjaśnienie jej istoty, skuteczności oraz kwalifikacji do jej przeprowadzenia.

Definicja i działanie – co to jest tromboliza?

Tromboliza to metoda terapeutyczna polegająca na użyciu specjalnych leków rozpuszczających zakrzepy krwi w naczyniach krwionośnych mózgu. Leki te stymulują produkcję enzymu plazminy, który szybko rozkłada białka krwi tworzące zakrzep. Głównym celem trombolizy jest przywrócenie normalnego przepływu krwi do mózgu jak najszybciej po wystąpieniu udaru.

Kiedy stosuje się trombolizę?

Ogólna zasada mówi, że im szybciej zostanie przeprowadzona tromboliza po wystąpieniu objawów udaru, tym większa szansa na pozytywny efekt terapeutyczny. Idealnym czasem wdrożenia terapii trombolizą to maksymalnie 3 godziny od wystąpienia pierwszych objawów udaru, ale dobre efekty można uzyskać jeszcze do 6 godzin. Jednak, kwalifikacja do trombolizy zależy od wielu czynników, w tym ciśnienia tętniczego pacjenta, poziomu glukozy we krwi czy wyników badań obrazowych, takich jak tomografia komputerowa.

Przeciwwskazania do trombolizy

Istnieje wiele przeciwwskazań do trombolizy. Należą do nich między innymi:

• Wysokie ciśnienie tętnicze (>185/110 mmHg)
• Poziom glukozy we krwi powyżej 2,7 mmol/l.
• Wyraźne ognisko krwawienia lub bardzo rozległe ognisko udaru w badaniu tomograficznym

Jak przebiega tromboliza?

Terapia trombolityczna rozpoczyna się od podania pacjentowi jednorazowej dawki leku, po czym następuje wlew kroplówkowy trwający około 60 minut. W ciągu 4 godzin od rozpoczęcia terapii można oczekiwać rozpuszczenia zakrzepu. Ważne jest, aby po zakończeniu trombolizy pacjent pozostał w pozycji leżącej przez kolejne 24 godziny.

Skuteczność trombolizy

Mimo, że tromboliza jest uważana za jedną z najbardziej efektywnych metod leczenia udaru, możliwość jej przeprowadzenia jest ograniczona przez krótki czas, w którym jest skuteczna. Dlatego tylko około 20% pacjentów z udarem kwalifikuje się do tej terapii. Jednak u tych, którzy przeszli przez procedurę, skuteczność wynosi około 30%.

Tromboliza to skuteczna metoda leczenia udaru mózgu, ale jej sukces zależy od szybkości podjęcia działań i spełnienia rygorystycznych kryteriów kwalifikacji. Osoby z podejrzeniem udaru powinny natychmiast trafić na oddział udarowy w szpitalu.

Bibliografia

1. M. Restel, H. Sienkiewicz-Jarosz, Postępowanie w ostrej fazie udaru niedokrwiennego mózgu
2. M. Żach, H. Kwieciński, Dożylna tromboliza w udarze niedokrwiennym mózgu
3. A. Członkowska, Leczenie trombolityczne udaru niedokrwiennego mózgu – rozszerzenie wskazań