Arteriografia znana jest również jako angiografia. To inwazyjna procedura służąca do diagnozowania i leczenia problemów związanych z tętnicami. Chociaż jest to badanie inwazyjne, może okazać się niezbędne w sytuacji, gdy inne, mniej inwazyjne metody, okazują się niewystarczające. W tym artykule omówimy, na czym polega arteriografia, jak przygotować się do badania, jakie są do niej wskazania oraz przeciwwskazania.

Czym jest i na czym polega arteriografia?

Arteriografia to badanie diagnostyczne, które pozwala na zobrazowanie tętnic dzięki wykorzystaniu środka kontrastowego podawanego do naczyń krwionośnych. Techniki obrazowe wykorzystywane w tym procesie to promienie rentgenowskie (RTG), rezonans magnetyczny (MRI) oraz tomografia komputerowa (TK). Dzięki temu, że kontrast odcina się na tle struktur naczynia, możliwa jest obserwacja jego przepływu, co pozwala na ocenę naczyń tętniczych pod kątem ich: szerokości, przebiegu, nieregularności światła.

Procedura ta może służyć nie tylko celom diagnostycznym, ale również jako wstęp do różnych zabiegów leczniczych, w tym angioplastyki czy implantacji stentów.

Aby zapewnić bezpieczeństwo i komfort pacjentowi, procedura często wykonywana jest po podaniu leków uspokajających lub w znieczuleniu. Przed badaniem, pacjent może zostać zapytany o historię chorób i dolegliwości, a także o przyjmowane leki.

Wskazania do wykonania arteriografii

Mimo że jest to procedura inwazyjna, arteriografia może być niezbędna w celu oceny skali problemów związanych z tętnicami, w tym miażdżycą i innymi schorzeniami naczyniowymi. Arteriografia jest często zalecana, gdy inne metody, takie jak ultrasonografia, okazały się niewystarczające dla pełnej diagnozy. Jest najbardziej szczegółowym badaniem, dzięki czemu lekarz otrzymuje najdokładniejszy obraz.

Arteriografia – przeciwwskazania i potencjalne powikłania

Istnieją pewne ograniczenia i przeciwwskazania dla arteriografii, w tym uczulenie na substancje kontrastowe, ciężkie nadciśnienie tętnicze, przewlekła niewydolność nerek, zaburzenia krzepnięcia krwi, ciąża i ekstremalne odwodnienie. Ponadto badanie to może nieść ze sobą pewne ryzyko powikłań.

Możliwe powikłania po arteriografii

Arteriografia to inwazyjne badanie diagnostyczne, które polega na wprowadzeniu kontrastu do tętnic w celu ich obrazowania. Choć jest to badanie stosunkowo bezpieczne, jak każda procedura medyczna niesie za sobą pewne ryzyko powikłań takich jak:

• Krwiak – jest to skupisko krwi w miejscu wkłucia, które może powstać w trakcie lub po zabiegu.
• Przetoka tętniczo-żylna – stanowi połączenie między tętnicą a żyłą, które może powstać w miejscu wkłucia.
• Tętniak rzekomy – torbiel wypełniona krwią, która może powstać w wyniku uszkodzenia ściany tętnicy.
• Zamknięcie naczynia – może dojść do blokady tętnicy w miejscu wprowadzenia koszulki.
• Uszkodzenie nerwów – podczas zabiegu może dojść do uszkodzenia nerwów w pobliżu miejsca wkłucia, co prowadzi do:
  • Zaburzeń czucia skóry.
  • Upośledzenia siły mięśni, szczególnie podczas procedur na tętnicach ręki. Niestety, takie zaburzenia mogą być trwałe.

• Pęknięcie tętnicy – w rzadkich przypadkach podczas poszerzania tętnicy w sercu może dojść do jej pęknięcia.
• Krwotok osierdziowy – krwiak może gromadzić się w worku osierdziowym otaczającym serce.
• Zaburzenia rytmu serca – mogą wymagać dodatkowego leczenia farmakologicznego lub interwencji takiej jak kardiowersja czy defibrylacja.
• Bardziej poważne powikłania sercowe obejmują: nagłe zamknięcie naczynia wieńcowego, zawał serca, zatrzymanie akcji serca czy nagły zgon sercowy. Jednak występują one niezwykle rzadko.

• Alergia – podanie środka kontrastowego może wywołać reakcje uczuleniowe. Objawy zwykle mijają po podaniu leków.
• Zaburzenia widzenia – środek kontrastowy może powodować czasowe lub trwałe zaburzenia widzenia.
• Niewydolność nerek – w niektórych przypadkach kontrast może prowadzić do uszkodzenia nerek.

Rzadkie, ale poważne powikłania, które mogą wystąpić to:

• Udar mózgu.
• Wstrząs anafilaktyczny.

Ważne jest, aby pacjenci zdawali sobie sprawę z ryzyka związanego z arteriografią, zwłaszcza jeśli mają istniejące schorzenia sercowo-naczyniowe czy inne poważne schorzenia. Im bardziej zaawansowane są wcześniejsze zmiany chorobowe, tym większe jest ryzyko powikłań.

Arteriografia to ważne narzędzie w diagnostyce i leczeniu schorzeń tętnic, w tym tych, które mogą prowadzić do udaru mózgu. Pomimo pewnych przeciwwskazań i potencjalnych powikłań, jest to technika, która oferuje bardziej szczegółowy i dokładniejszy obraz oraz otwiera możliwości do efektywnych interwencji leczniczych.

Jak przygotować się do arteriografii?

Przed przystąpieniem do procedury arteriografii konieczne jest podjęcie kilku kroków, aby zapewnić, że badanie przebiegnie sprawnie i bezpiecznie:

1. Przez 6 godzin przed zabiegiem, pacjent nie powinien spożywać żadnych posiłków ani pić płynów. Ma to na celu zmniejszenie ryzyka ewentualnych powikłań związanych ze znieczuleniem oraz z samą procedurą.
2. Jeśli pacjent przyjmuje jakiekolwiek leki na stałe, może je zażyć, popijając niewielką ilością wody, chyba że lekarz zaleci inaczej.
3. Zaleca się, aby pacjent dokładnie umył i ogolił okolicę obu pachwin na kilka godzin przed zabiegiem. To przygotowanie skóry do badania ma na celu zmniejszenie ryzyka infekcji i umożliwienie lekarzowi lepszy dostęp do miejsca wkłucia.
4. Wywiad z lekarzem – jest to kluczowy element przygotowania do arteriografii. Pacjent powinien poinformować lekarza o:
   • Przyjmowanych lekach, szczególnie tych, które wpływają na krzepliwość krwi, takich jak Acenocumarol, Sintrom, Warfin, Acard, Aspiryna itp.
   • Ewentualnych uczuleniach, które mogą wpłynąć na reakcję na substancje używane podczas procedury.
   • Wcześniejszych badaniach inwazyjnych układu krążenia, które mogą wpłynąć na decyzje lekarza dotyczące najlepszego sposobu przeprowadzenia badania.
   • Stanach zdrowia, takich jak niewydolność nerek i cukrzyca, które mogą wpłynąć na sposób przeprowadzenia badania oraz na procedury pooperacyjne.
   • Obecności tętniaka aorty, co jest ważnym czynnikiem ryzyka, który lekarz powinien wziąć pod uwagę podczas planowania procedury.

Dokładne przestrzeganie tych wskazówek może nie tylko zapewnić bezpieczeństwo pacjenta podczas procedury arteriografii, ale także znacząco przyczynić się do skuteczności badania. Przed zabiegiem warto także zebrać wszelkie dokumenty medyczne, które mogą być potrzebne lekarzowi do pełnej oceny stanu zdrowia pacjenta.